جدول سیاق بندی اولیه سورهها
کتاب الهی قرآن، به مانند همه کتب، دارای فصلبندیهای مشخص است. فصلهای کتاب الهی، سورههای آن هستند. تمایز سورهها از هم در مصحف شریف با بسمله و همچنین تحدی قرآن به سورهها، گویای چنین جایگاهی برای سور قرآن است. بر این اساس باید قرآن را به عنوان یک کتاب منسجم، سوره به سوره خواند تا درک درست و منسجمی از آن شکل بگیرد، اما متأسفانه آنچه در جامعه مرسوم است، قرائت جزء به جزء، حزب به حزب و یا صفحه ای قرآن می باشد؛ که معیار قرآنی و محتوایی ندارد و فقط یک ملاک کمّی در آن لحاظ شده است.
البته سوره های قرآن نیز به مانند هر متن و کلام دیگر، مباحث خود را با یک ساختار و سیر مشخص و در مقاطعی بیان می کند که توجه به این سیر، ساختار و مقاطع به فهم هر چه بهتر مباحث سوره کمک می کند. از این رو مناسب است قاری متدبر قرآن در هنگام خواندن متدبرانه و روزانه سوره ها، خواندن خود را از ابتدای یکی از این مقاطع شروع کرده و تا انتهای یکی از این مقاطع پایان دهد تا در فهم هر چه بهتر محتوای سوره ها موفق گردد.
به این مقاطع در سورهها، سیاق (= پاراگراف) گفته می شود. البته از آنجا که سیاقها و مقاطع درون سوره ها از هم انفصال کامل ندارند و مباحث سوره ها بسیار در هم تنیده جلو می رود، نمی توان برای سوره ها مقاطع و سیاقهای قطعی و کاملاً جدا از هم قائل شد و آنچه برای ما قطعی و یقینی است، خود سوره ها و مرز مشخص جدایی هر سوره از سوره دیگر است. اما در هر صورت توجه به مقاطع و فراز و فرودهای سوره ها می تواند در فهم سوره ها به قاری قرآن کمک شایانی بکند.
آنچه در ادامه میآید، یک مقطع بندی و سیاقبندی اولیه و ابتدایی برای تمام سورههای قرآن است که می تواند یک پیشنهاد اولیه برای قاری متدبر قرآن باشد تا او بتواند به خواندن سوره ها با لحاظ مقاطع مفهومی بپردازد و البته در ادامه، خود بتواند به مقطع بندی دقیق تری از سوره ها دست یابد.
شایان ذکر است برای تسهیل در امر مراجعه روزانه به قرآن که معمولاً به صورت قرائت یک صفحه در هر روز انجام می گیرد، در مواردی که یک مقطع و سیاق خیلی بزرگتر از یک صفحه بوده است، این سیاق به گونهای به بخشهای کوچکتری تقسیم شده که هر بخش به لحاظ کمی تقریباً به اندازه یک صفحه از قرآن و به لحاظ کیفی و معنایی نیز تا حدی از انسجام معنایی برخوردار باشد. البته در صورت کوچکتر بودن سیاقها و یا حتی سوره ها(به مانند برخی سوره های جزء سی) از یک صفحه نیز چند سیاق یا سوره با هم یک بخش را تشکیل داده اند. این بخشها را در ستون آخر تحت عنوان ” مقداری که برای تلاوت قرآن روزانه می توان خواند” مشخص کردهایم. بر این اساس میتوان قرآن را در حدود 500 روز ختم کرد و در عین حال توجه بیشتری به معنا و مفهوم آیات نیز داشت.
برای دانلود جدول سیاق بندی سوره ها بر روی آیکون زیر کلیک کنید: